ñ Plannetjie met die aartappels

Vir lank het ek gewonder hoe om dié aartappelprobleem op te los, veral omdat die prinsesse gate al rondom die aartappels grou vir hul kasteel se boumateriaal terwyl ek probeer hopies maak vir die bolletjies om te kan vorm. Ek weet van die metode om ou motorbande daar om te pak, maar die idee van rubber en wie weet watter swaar metale so naby aan iets wat ek beoog om te eet 'freak' my net uit!
Vandag val dit my toe by dat daar 'n hele klomp bakstene agter die wendy huisie staan. Die natuurlike klei stene sal ook lekker warm bak nes die bande, en dit verloor stadig hitte wanneer dit aand word. Boonop is dit vry van chemikalieë wat in my kosbare aartappels kan insypel.
By die huis gekom na die swem het ons fluks die stene aangedra en muurtjies al om die plante gepak. Daarna het ons die dubbelsteenlaagmuur opgevul met lekker los grond.
Ek hoop dat hierdie poging my oes sal bevoordeel

SB6 S.A.L.M. eko SEEP van herwinde kafee olie II

Na gister se toffie taai seep het ek besluit om die selfde resep weer te probeer, maar die keer sal ek dit met die lepel roer tot dat dit traseer en ver weg bly van die staaf menger.

Die seepsoda is gemeng en gelaat om af te koel tot by die geskikte temperatuur. Intussen voer ek my ou legkaart boks uit met 'n oop gesnyde plastiek sakkie. Dit sal my gietvorm wees.
Vandat ek die seepsoda mengsel by die olie gooi en begin roer, neem dit minder as vyf minute vir die seep om te traseer. Terwyl dit nog redelik loperig is giet ek van die mengsel oor in 'n tweede houer waar die eksfoliasie middel en kleurstof in gemeng word. Teen die tyd dat ek die kleur klaar ingemeng het werk ek al weer met 'n toffie taai mengsel. Met 'n plastiek mes en silikon spatula speer ek dit so effektief moontlik in lae en maak dit toe met die plastiek sakkie se uithang punte.
Ek dink ek moet more 1/4 meer water by die resep sit en kyk hoe dit dan werk.
Hierdie 'batch' kan op 13 April uit die gietvorm gehaal word om te sny.
Op 14 April haal ek die seep uit die gietvorm:

Dit lyk of dit gesweet het omdat ek dit met die boks se deksel op laat staan het en daar is redelik baie lugborrels en krake omdat dit nie meer heeltemal loperig was toe dit uiteindelik in die vorm geplaas is nie.
My vriendin is mal oor die 'rugged look' van die seep maar dit lyk vir my nogsteeds nie na 'n bemarkbare produk nie. Ek sal dit verkies as ek 'n gietvorm en snymetode kan hê wat seep lewer wat meer eenvormig in vorm en grootte is.
Hierdie seep kan reeds teen 15 Mei hard wees, maar behoort teen 30 Mei heeltemal hard te wees

SB5 Seep van varkvet

My ma het vir my so 'n halwe bottel varkvet wat sy uitgebraai het gegee om te gebruik in by seep maak eskapades. Nadat dit vir twee weke op die kas vir my gestaan en loer het het ek vanoggend, 10 April 2016, uiteindelik die taak aangepak.

Ek het die verseep waarde gebruik om die hoeveelheid NaOH te bepaal, en een derde van die olie se gewig in water gebruik.

Die mengsel het baie lank geneem om te verseep en ek moes dit kort kort verhit en hard klits met die staaf menger voordat dit uiteindelik traseer stadium bereik het. Die varkvet reuk is ook baie moeilik om te verdoesel. Uiteindelik het ek die seep gehad om nie heeltemal soos medisyne te ruik nie. Nadat dit afgekoel het tot <40°C en toe in 'n plastiek druiwe houer waarvan ek die onderste gaatjies toe geplak het, gegiet. Dit kan teen 13 April uitgehaal word om te sny as dit hard genoeg is, maar sal eers op 10 Julie 2016 gereed wees vir gebruik.
Op 15 April haal ek die seep uit die gietvorm. Die druiwe houer het baie goed gewerk vir die doel. 
Die seep het verhard tot 'n baie mooi soliede seep met 'n sagte tekstuur as jy daaraan voel. Dit stink ook nie meer so erg nie.

SB4 S.A.L.M. eko SEEP van herwinde kafee olie I

9 April 2016
Vandag word kafee olie op die proef gestel

Ek het die olie eers deur 'n doek gesyg om seker te maak daar is nie soliede stukkies ou kos wat agter gebly het nie. Buiten vir die donker kleur was dit verbasend vry van enige ou kos. Leë melkhouers wat oop gesny is dien as gietvorms met 'n bespoke boksie wat netjies daarom pas om die kante regop te hou. Ek het dit uitgevoer met herwonne papier en ek hoop dat dit sal help met die uithaalslag.
Nadat die olie en seepsoda oplossing 'n emulsie gevorm het het ek die staafmenger gebruik om vinniger by die trasseerstadium uit te kom, maar dit blyk onnodig te wees want die emulsie verander baie vinnig in 'n dik taai mengsel wat amper lyk soos gekookte kondensmelk.  Omdat dit so vinnig dik geword het moes ek dit met 'n lepel in die gietvorms in druk; dit was glad nie meer vloeibaar nie.
Hierdie seep kan op die vroegste op 11 April 2016 uit die gietvorms gehaal word om gesny te word. Ek hou maar duime vas dat daar nie te veel lugborrels tussen in beland het nie.

Op 12 April haal ek die seep uit die gietvorms... die papier voerings wat ek gebruik het het vasgeplak!
Nadat ek die papiere met moeite verwyder het lyk die seep maar oes. Dit het redelik min lugborrels aan die binnekante en dit het 'n mooi redelik uniforme karamel kleur. Dit ruik baie lekker.

Hierbo is die seep soos dit uit die melkhouer gietvorms gekom het. Buiten vir die papier wat vasgeplak het hou ek steeds nie van die vorm nie. Ek sal maar verder eksperimenteer totdat ek iets kry waarmee ek tevrede is.

Ek het twee van die drie blokke in 'n vleismeul gemaal. Ek het dit eers oorweeg om dit te laat smelt oor hitte en dan weer te giet, maar dan gaan die groen effek van die hele ekskursie vir my verlore. Dit help veel jy herwin ou olie, maar gebruik 'n ton steenkool se elektrisiteit om dit te verwerk nie. Ek dink ek moet eerder hierdie seepwurmpies as insetsels in ander seep gebruik as om dit te smelt.

 

SB3 Herwinde kookolie Sitronella seep met koffie eksfoliant

Gemaak op 3 April 2016.
Volgens die Verklarende Afrikaanse woordeboek is eksfoliasie die afsplintering van lae, bv. by minerale en dit kan ook die proses wees waartydens sekere boomsoorte bv. bloekoms ou bas verloor. Van daar dat ek die Deense woord eksfoliant leen omdat ek nie weet wat die Afrikaans vir 'exfoliant' is nie.
Na my vorige olie herwinning het ek net 400ml ou olie oor. Om die resep eenvoudig te hou kroek ek bietjie deur vars olie by te gooi om by 500ml uit te kom. Ek het so 10ml hempolie oorgehad en 90ml olyfolie ook bygevoeg.

Proses:

Voeg seepsoda by water en laat afkoel tot tussen 50° en 55°C

Meng seepsoda-oplossing met olie deur eers met 'n lepel te roer totdat dit 'n emulsie vorm en dan met 'n staafmenger te meng totdat die mengsel traseer.

Gooi 1/3 van jou mengsel in 'n aparte houer, dit word nie gekleur nie. Voeg 'n paar druppels sitronella olie daar by.

Voeg 1 eetlepel 'wheat grass' poeier by die oorblywende mengsel in die mengbak. Voeg ook een eetlepel oorskiet koffiemoer daarby, dit dien as eksfoliant. Roer dit goed deur. Voeg 'n paar druppels sitronella olie daar by.

Gooi jou seepmengsel in lae groen en wit in jou gietvorms. Roer liggies deur met 'n sosatiestokkie om patrone in die seep te maak.

Hierdie sepies staan in die gietvorms totdat dit droog is. Dit behoort ongeveer 45 dae te neem, so die eindproduk kan  so teen 18 Mei gereed te wees om uit die gietvorms te haal. Ek kan nie wag nie!

Ek kon nie so lank wag nie en het besluit om die sepies uit die gietvorms te haal en dit oop te laat droog. Die resep is perfek, maak die 'teflon coated' pannetjie het dit nie gemaak nie. Silikon, plastiek of hout bly maar die ideale gietvorms. 

10 April 2016.
Nadat ek die buitekant netjies gemaak het met die groenteskiller kon ek dit nie weerstaan om dit oop te sny en te sien hoe dit binne lyk nie:

Te pragtig:
Dit laat my dink aan turksvye!
 

SB2 Eerste poging: seep van ou kookolie

My eerste opbrengs

Ek het op YouTube op 'n oulike video afgekom wat presies verduidelik hoe om ou olie in seep te verander: JooSoap: eco-friendly cleaning soap made from used cooking oil

 Die resep is eenvoudig en benodig slegs olie, gedistilleerde water en seepsoda. Wat ek anders doen as in die video is om die seepsoda by die water te voeg, en nie andersom nie. As jy die water by die seepsoda gooi kan dit spat en jou brand.

Die eerste hindernis in my pad was dat ek self nooit kos in olie bak nie en gevolglik nooi so 'n groot hoeveelheid ou olie tot my beskikking het dat ek sal kan seep maak daarvan nie. Hier het my vriendin tot my redding gekom en vir my 1.4 liter olie gegee wat sy in elk geval van moes ontslae raak. Dit was redelike skoon gebruikte olie en het nie gelyk soos die wat jy in 'n kafee se kombuis sou verwag om te vind nie.

My resep was as volg:

150g NaOH

280ml water

1 liter gebruikte olie

1 eetlepel wasgoedversagmiddel en roos-en vanilla essense vir reuk

Ek hou van hierdie proses want daar word geen verhitting van die olie verlang nie, wat dit vir my met klein kinders in die huis veiliger maak.

Jy meng die water en die seepsoda en laat dit dan eenkant staan op af te koel. Ek het 'n baie handige geen kontak infrarooi termometer op Bid or Buy gekoop om die temperatuur te kan monitor.

Wanneer die seepsoda-oplossing afgekoel het tot tussen 50° en 55°C voeg jy die oplossing versigtig by die olie. Meng dit met jou seeplepel totdat dit 'n emulsie vorm.

Hier wyk ek weer af van die instruksie video. Hulle roer aanhoudend totdat die olie traseer stadium bereik. Vir so 'n roerdery het ek nie tyd nie, ek gebruik 'n staafmenger vir die res van die mengery.

Na 'n kort klitsie het die ou olie in 'n dik mengsel verander wat lyk soos vla of witsous.  Ek was so opgewonde oor die emmer vol seep wat ek uiteindelik kon kry om te trasseer dat ek dadelik deur die huis gevlieg het om te sien of iemand wakker is om in my vreugde te deel; maar tevergeefs, al drie van hulle was in droomland!

Op hierdie punt het ek die reukmiddels bygevoeg en die mengsel toe in 'n ou legkaartboks wat met 'n winkelsakkie uitgelê is gegiet om te stol.

Na 'n dag het die seep 'n stewige blad gevorm wat ek kon uithaal en sny. Die kinders het met koekiedrukkers sterretjies gemaak.

Hierdie sepies moet nou vir 4 tot ses weke staan terwyl die verseping voortgaan en die seep uitdroog. op 29 April kan ek dit toets om te sien of dit al genoeg gedroog het.

GB1/RB1 Gliserienseep gemaak van die eerste poging seep basis

Sal die seep die toets slaag?

  Die volgende stap nadat ek tot 'n sekere mate sukses bereik het om 'n seep basis vir smelt en giet te skep, was om te kyk of ek dit kan regkry om gliserienseep daarvan te maak wat ook weer gesmelt en gegiet kan word.  Dion se gedagtes was weereens by verre die eenvoudigste mees verstaanbare uiteensetting van stappe om by gliserien seep uit te kom. 

Omdat ek nie lus was vir 'n groot gemors as dit dalk flop nie het ek 100g van die seep wat ek gemaak het afgeweeg en my alkohol, gliserien en suiker daarvolgens bereken: 

25ml alkohol

18g suiker met genoeg warm water om dit op te los

13ml gliserien

Terwyl ek besig is om die seep te roer en te wag dat dit helder raak sodat ek dit kan kleur en geur het daar 'n dik skuim bo-op gevorm soos wat gebeur wanner mens konfyt kook en daar onsuiwerhede is wat bo-op skuim. Toe besef ek waar ek die flaters begin het

Sommer reg by stap 1 het ek al drooggemaak!

Mens moet die seepsoda met gedistilleerde water meng omdat dit reageer met al die ander goed in die water en daar dan minder seepsoda beskikbaar is om jjou vette te verseep. My rooibostee het dus glad nie bygedra tot die heilsaamheid van my eindproduk nie, inteendeel, dit het net veroorsaak dat die produk redelik vetterig ruik.

Ten spyte van die flater kon die seep steeds 'n bruikbare gliserienseep vorm. Ek het dit met koekkleursel gekleur en vanilla- en roosessens bygegooi vir reuk.

In die toekoms sal ek gedistilleerde water gebruik. Ek wil ook eksperimenteer met natuurlike kleurmiddels soos borrie en paprika. Essensiële olies sal beter werk vir reuk omdat dit kan bydra tot die heilsaamheid van die produk en die reuk beter bind met die seep as wat essense doen.

Gliserien seep besig om te stol

Vars gesny

SB1 S.A.L.M. eko SEEP: My eerste seepmaakpoging

Na ure se navorsing op die internet, wroeg deur tallose smelt en giet artikels en bestanddele lyste sonder hoeveelhede kom ek uiteindelik op 'n resepmaakmetode af wat vir my werk. Nou begin ek bestanddele bymekaarmaak. By 'n vriendin se vriendin koop ek seepsoda. My ma gee vir my ñ halwe houer klapperolie. By Bakers Bin kry ek palmolie, castor olie by die apteek.

Ek het 

370g klapperolie

90g   castorolie

260g palmolie 

Ek gebruik die verseepwaardes wat breedvoerig en eenvoudig verduidelik word in Dion se gedagtes

Net om seker te maak laai ek 'n 'app' genaamd 'Saponify' op my foon en tik my olie hoeveelhede in.

Wraggies, Dion se tabelle is in die kol! 118g Seepsoda en 240ml vloeistof word benodig om my 720g olies in seep te verander.

Ek kyk die spulletjie bestanddele so en dink by myself: dis darem vreeslik vaal.... Sumier gooi ek 'n rooibosteesakkie in die afgemete water en toe begin ek die instruksies volg:

Sit die veiligheidsbril op en trek handskoene aan

*Haal die teesakkie uit en kyk tevrede na die diep rooi mengsel in die bekertjie

Gooi versigtig die seepsoda by die water sonder om te spat - vermy die dampe

Laat dit staan om af te koel

Smelt al die olies saam in 'n dubbelkoker - verwyder van die hitte

 *Nou probeer ek met die agterkant van my hand vasstel of die twee konkoksies dieselfde temperatuur het. Uiteindelik raak ek ongeduldig en volg die instruksies verder

Ek gooi die seepsoda oplossing by die gesmelte olies en roer dit met 'n opgeofferde houtlepel totdat dit 'n emulsie vorm. Ek is heel in my skik met hoe vinnig dit plaasvind.

Nou begin ek met die groot roer om die olies te laat verseep, en ek roer, en ek roer....

*Naderhand maak dit so half loperige korrelrige taaierige massa en ek dink by myself, dis nou nie presies hoe ek dik vla ken nie, maar dalk lyk dit so waar al die dames bly met hul oulike YouTube video's...

Selfoortuigd dat my seep nou traseerstadium bereik het haal ek dit van die hitte af.

Na ñ rukkie voel-voel ek aan die buitekant van die pot en besluit dat dit nie meer te warm is om in die gietvorms te gooi nie. Ek het 'n oulike winkelkolwyntjie houer daarvoor gebêre. Soos hulle op die video'tjies wys het ek 'n ou handdoek onder die gietvorm gesit om dit dadelik te kan toemaak. Ek gooi die gemengde massa in die gietvorms, vou dit toe met die handdoek, sit dit iewers waar die kinders dit nie sal afstamp nie, en laat dit staan.
Na 20 ure kan ek nie meer wag nie. Ek draai die handdoeke los en 'pop' my 'sepies' uit die gietvorms, maar wat 'n teleurstelling!
Die mengsel was duidelik nog te warm en die onderkante van my kolwyntjiehouers het almal ineen gekrimp. Reg rondom die misvormde bolkoeke is daar so dowwe laag wat lyk of dit skuim kon wees in 'n vorige lewe en in die koekerasie lyk dit of alles wat veronderstel was om te meng, nie so mooi gemeng het nie.
Moedig pak en die gedroggies in 'n kartonboks en sit dit bo op die kas, so ewe met 'n datum op die kant: 23-03-2016
Twee dae later kan ek dit nie meer hou nie! Ek haal die boks af en rasper die bolle dat daar niks van dit oorbly nie. Terug is die dubbelkoker. Smelt alles. Dit lyk nog steeds nie heeltemal soos dik vla nie maar wat wou!
Die keer giet ek dit in 'n keramiekbak wat met 'n winkelsakkie uitgelê is. Ek maak dit weer met handdoeke toe en laat dit oornag staan. Op die foto is my hersiene poging. Dit lyk darem meer soos seep, maar ruik nog steeds meer na olie as na seep. Die keer het ek meer hoop dit dit na 4 weke meer seperig sal wees.

Herwinde paasfeesplakkaatprojek

Na tien jaar se aan-en-af opbreek en bou het die dame in blou uiteindelik by 'n punt gekom waar sy tot so 'n mate voltooi is dat sy ieder op 'n bord vasgeplak of in die asblik hoort; en toe lê sy die hele eetkamertafel vol. Nadat ek by drie verskillende skryfbehoeftehandelaars nie 'n groot genoeg karton kon opspoor nie, stap ek uit pure desperaatheid by 'n plastiekwarewinkel in en hoop om iets raak te sien wat moontlik kan werk. Van dit wat te koop aangebied is kon niks deug nie, maar toe ek opkyk sien ek die groot winkelplakkate waarop winskopies geadverteer word. Ek vra toe of dit vir my moontlik sal wees om een van die ou plakkate te koop, of te kry... maar die entoesiasme daar was nie vreeslik hoog nie.
 My volgende stop was die Pick 'n Pay. Nadat ek al my goetertjies opgespoor en betaal het vra ek vir die kassier wie vandag die bestuurder is, en ek verduidelik dat ek graag een van die paasfeesplakkate sou wou hê. My versoek is hier baie meer openhartig oorweeg en voor ek by die deur uit is het ek twee paasfeesplakkate om my legkaart op vas te plak. Na 'n hele nag se blokkies plak en ernstige agtergrondkroekery is die dame stewig op winkelplakkaat vasgesit en wag nou om geraam te word.
Ek sien uit daarna om haar teen die muur te kan hang en my kinders te kan vertel van lank lank gelede toe daar 'n man was met die naam Leonardo da Vinci...